Ποιός ξεστόμισε ότι στην Ελλάδα της κρίσης δεν βγαίνουν καλά τραγούδια; Ποιός ανιστόρητος ισχυρίζεται ότι σε καιρούς δύσκολους όλα παίρνουν την κάτω βόλτα; Ακούω τόση πολλή κλάψα για την όλη κατάσταση τελευταία που τελικά αποφάσισα (τουλάχιστον για σήμερα) να μην ακολουθήσω τον συρμό. Αρκεί να μάς θυμίσω -αλλά να συνειδητοποιήσω κι εγώ- ότι η Ελλάδα έχει στο παθητικό της , από υπάρξεώς της ως σύγχρονου κράτους μέχρι σήμερα, όχι μία, ούτε δύο αλλά τρεις ολάκερες πτωχεύσεις. Κι όμως καμμία απ' αυτές δεν σταμάτησε τους μουσικούς και τους στιχουργούς να δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό.
Δεν νομίζω πως είναι τυχαίο πως είτε μιλάμε για μουσική, είτε για λογοτεχνία ή κινηματογράφο, τα καλύτερα δείγματα γραφής των ελλήνων δημιουργών ξεπήδησαν από τα αποκαϊδια. Δεν είναι τυχαίο μάλιστα ότι όποιο τραγούδι ή μυθιστόρημα κέρδισε τη διαχρονικότητα, 'βγήκε' υπό τις πιο αντίξοες συγκυρίες που περνούσε η χώρα. Και μη μού πει κανείς ότι όταν γυρίζονταν οι ανεπανάληπτες εκείνες ασπρόμαυρες ελληνικές ταινίες της δεκαετίες του '50 η Ελλάδα άκμαζε. Κάθε άλλο.
Αρκεί να θυμίσω τις πάμπολλες σκηνές στα σοκάκια των Αθηνών που έδειχναν μια πόλη ρημαγμένη απ' ό,τι άφησε η κατοχή και ο εμφύλιος.
Σύμπτωση ;
Τό' χα πει και παλιότερα, λέω να το ξαναπώ και τώρα (ίσως για να το εμπεδώσω κι εγώ ο ίδιος).
Αυτή η κρίση δεν είναι απαραίτητα κακό πράγμα.
Είναι ένα αναγκαίο κακό σίγουρα., έτσι που μάς τά 'φερε η μοίρα. Το τέλος του κόσμου πάντως δεν θα έρθει αποκλειστικά εξ αιτίας της. Κι ας σε πιάνει αυτή η μαύρη μελαγχολία στους δρόμους της πρωτεύουσας. Κι ας βλέπεις όλο και περισσότερους νέους ανθρώπους να ψάχνουν στα σκουπίδια του πεζοδρόμου της Ερμού. Κι ας μετράς ένα ένα τα πάμπολλα 'Ενοικιάζεται' και 'Πωλείται'. Κι ας μην ξέρουμε ακριβώς τι μάς περιμένει στη γωνία τον χειμώνα που έρχεται.
Αφορμή γι' αυτές τις σκέψεις μού έδωσε ένα εγχώριο χιτάκι που γνώρισε δόξες το καλοκαίρι που μάς πέρασε, σε συνδυασμό με την ειδική σημειολογική σημασία των φαινομενικά εύπεπτων στίχων του. Ένα τραγουδάκι που ξεμύτισε σ' ένα καλοκαίρι που ομολογουμένως για πολύ κόσμο ήταν παντελώς διαφορετικό από τ' άλλα - αφού για όλους μας ο ερχωμός του φθινοπώρου και του τέλους της τουριστικής περιόδου θα σήμαινε μόνο δυσάρεστες εξελίξεις. Ένα καλοκαίρι που πολλοί αποφάσισαν να το ρίξουν έξω και να μην πολυσκέφτονται τι μελλει γενέσθαι.
Και βέβαια, η καταστροφή δεν ήρθε με την έλευση του φθινοπώρου, αφού μεσολαβούν οι ναρκισιστικότερες εκλογές όλων των εποχών, πλην όμως δεν υπάρχει άνθρωπος που να πιστεύει ότι όλη αυτή η ευφορία δεν είναι παρά μία ακόμα αναβολή για τον χειμώνα, που δεν αργεί να μπει.
Επιπόλαιες υπερβολές; Ελπίζω πως ναι.
Και όμως, παρά την κεκαλυμμένη καλοκαιρινή απαισιοδοξία, εμένα δε μού βγαίνει απ' το μυαλό πως το καλοκαίρι που μάς πέρασε μάς έκανε λίγο-πολύ όλους περισσότερο ειλικρινείς και με τον εαυτό μας αλλά και με τους άλλους.
"Άμα σ'Είχα Κοντά Μου" - Stavento/Ήβη Αδάμου
Σ' αυτό το κλίμα, το χιτάκι "Άμα σ' είχα κοντά μου" του συγκροτήματος Stavento και της Ήβης Αδάμου, ως περιεχόμενο και διάθεση, τείνει να πλησιάζει αυτό που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί στο μέλλον ως...κλασσικό (!) .
Και για να γίνω σαφής :για μένα κλασικό έργο είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα τέχνης από μια συγκεκριμένη κοινωνική συγκυρία που άφησε το δικό της ισχυρό στίγμα.
Οι γυναικείοι και ανδρικοί στιχουργικοί μονόλογοι του τραγουδιού, που λένε τα ίδια ακριβώς πράγματα αλλά από διαφορετική οπτική γωνία δεν είναι τίποτε άλλο από μία ειλικρινής έκφραση του πώς βιώνουμε την απλή ανθρώπινη επαφή στη σημερινή Ελλάδα των ανεξόφλητων δανείων κάθε μορφής και υφής.
Κι όποιος νομίζει ότι η κρίση μας είναι απλώς οικονομική και δημοσιονομική, πλανάται πλάνην οικτράν.
Θεωρώ ότι οι απλοί -στην ουσία μετεφηβικοί- στίχοι του μπιτάτου αυτού χιτ συνοψίζουν πού βρίσκεται το ουσιαστικό μας πρόβλημα. Ένα πρόβλημα που κανένα ΔΝΤ, κανένας ΓΑΠ και καμμία Τρόικα δεν είναι σε θέση να λύσουν.
Και αν ο προβληματισμός της έλλειψης επικοινωνίας βρει υγιή έκφραση, τότε όλα τα περί κρίσης και πτώχευσης θα αντιμετωπισθούν όπως παλιά : στο πρώτο, στο δεύτερο αλλά και στο τρίτο εθνικό φαλιμέντο.. Ακόμα κι όταν η πατρίδα τελικά επέζησε με την κοινή αυλή, την κοινή κατσαρόλα και την κοινή σκάφη μέσα σ'εκείνα τα ιδιότυπα αστικά 'κοινόβια' που δημιουργήθηκαν από το πουθενά στην μετεμφυλιακή πάμπτωχη Αθήνα.
Άραγε, πούστο καλό καταχωνιάσαμε εκείνο το σκονισμένο dvd παλιών αγαπημένων ταινιών όπως "Οι Γερμανοί Ξανάρχονται" ή "Λατέρνα Φτώχεια και Φιλότιμο";
Γιατί είμαι 100% σίγουρος πως οι ήρωες εκείνων των ταινιών δεν θα καταλάβαιναν γρι από το ζόρι που τραβάνε οι στίχοι της φετινής καλοκαιρινής ελληνικής ποπ επιτυχίας;
Ύστερα από συνεχείς διαπιστώσεις μηνών, τελικά καταλήγω στο αβίαστο συμπέρασμα ότι αμέσως μετά τα οικονομικά 'καταναγκαστικά έργα' στα οποία έχουμε όλοι μας υποβληθεί εδώ στην Ελλάδα, αυτό που δεν αντέχει πια ο μέσος πολίτης είναι το εξής ένα :
να παρακολουθεί ειδήσεις!
Κι ας μην τις πληρώνει βλέποντας ή ακούγοντάς τις.
Απόδειξη; Μα, το πραγματικό ...φευγιό των ελλήνων τηλεθεατών στην πρόσφατη διακαναλική συνέντευξη του Πρωθυπουργού μετά το πρώτο εικοσάλεπτο της ώρας. Και η μαζική αυτή φυγή επιβεβαιώθηκε με την απίστευτα μεγάλη διαφορά στα ποσοστά τηλεθέασης σε σύγκριση με τα τεκταινόμενα στο γνωστό Νησί(που αν και δεν το είδα ποτέ ως τώρα, κατάλαβα εκ των υστέρων ότι ανήκω στην πολύ πολύ μικρή μειοψηφία που δεν έχει πάρει ακόμα χαμπάρι περί τίνος πρόκειται ακριβώς).
στους παλιότερους αυτή η φωτογραφία θα λέει πολλά
Θέλει πράγματι γερά νεύρα για να βλέπεις ή να ακούς ειδήσεις από τα ελληνικά ΜΜΕ στις μέρες μας. Από πού ν'αρχίσεις και πού να τελειώσεις. Με τι να πρωτοανησυχήσεις, με τι να πρωτολυπηθείς, αλλά κυρίως με τι να πρωτοστεναχωρηθείς. Και η μόνη μορφή άμυνας που μάς απομένει είναι ίσως η άγνοια.
Η ηθελημένη άγνοια του τι συμβαίνει, του τι θα συμβεί αλλά και πόσο μακρύ και σκοτεινό είναι το τούνελ που δυστυχώς η δική μου η γενιά θέλει-δεν θέλει είναι υποχρεωμένη να το περάσει και μάλιστα αμίλητα, σκυφτά, κοιτώντας κάτω, προσέχοντας να μην σκοντάψει αλλά και να μην χτυπήσει το κεφάλι της.
Ποτέ οι 'ειδήσεις' δεν ήταν κάτι το ευχάριστο. Άλλωστε είναι κοινό τοις πάσι ότι τα κάθε είδους 'καλά νέα' δεν αποτελούν αυτό που λέμε 'είδηση'. Πόσω μάλλον αυτήν την περίοδο, κατά την οποία η ίδια η έννοια των 'καλών νέων' τείνει να εκλείψει παντελώς. Παρ'όλ'αυτά όμως, η ανθρώπινη δόση μαζοχισμού παλιότερα μάς επέτρεπε να έχουμε τη δύναμη να υποβάλλουμε τον εαυτό μας να ακούει τι γίνεται στη χώρα και στον κόσμο.
Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι οι ειδησεογραφικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί αρχίζουν τη μέρα τους με την καθιερωμένη 'πρωινή ενημερωτική τους ζώνη'. Υπήρχαν μάλιστα οι εποχές που το κοινό ήταν τόσο καθηλωμένο στο τι συνέβαινε στην ειδησεογραφία, που πραγματικά δεν ήξερες ποιόν ραδιοφωνικό σταθμό θα πρωτοδιαλέξεις το πρωί, είτε τοπικό είτε αθηναϊκό. Σ'αυτήν την παγίδα είχα πέσει και εγώ, από μαθητής Γυμνασίου μέχρι και τελευταία. Κι όταν λέω 'τελευταία' εννοώ μέχρι να φτάσει εκείνη η μέρα που ο Πρωθυπουργός έκανε εκείνες τις αξέχαστες δηλώσεις του στο (ακόμα δικό μας!) Καστελλόριζο. Δηλώσεις ιστορικές, στις οποίες γενεές γενεών θα ανατρέχουν για πολλές δεκαετίες ακόμα -κι ας μάς λένε ότι από του αντίχρονου η Ελλάδα θα μεταμορφωθεί σε κάτι μεταξύ Μόντε Κάρλο και Ελβετίας (ή μήπως εννοούσαν 'Νέα Ελβετία', κάπου εκεί στην Αττική Γη...)
και ποιός δεν το θυμάται αυτό;
Από τότε λοιπόν που ο ΓΑΠ μάς έβαλε σε μια νέα πραγματικότητα που ελπίζαμε να μην τη δουν τα μάτια μας, δεν ξέρω τι μού συνέβη και ...σταμάτησα να βλέπω ειδήσεις.
Σταμάτησα να διαβάζω εφημερίδες.
Σταμἀτησα να ανάβω το ραδιόφωνο το πρωί για να μάθω τι γίνεται.
Και ήταν το καλύτερο δώρο που μπορούσα να κάνω στον εαυτό μου
- οι μηχανισμοί αυτοάμυνας στο φουλ!-
Την ειδησεογραφική θεραπευτική μου αυτολογοκρισία επέπρωτο να την διακόψω τυχαία τον τελευταίο μήνα και κάτι, μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, όταν ένα πρωί, χωρίς καλά καλά να το καταλάβω, έπεσε ο κέρσορας στην ιστοσελίδα της ΕΡΤ και στο πρόγραμμα της ΕΡΑ5, του ραδιοφωνικού σταθμού της ΕΡΑ που εκπέμπει στα βραχέα κύματα και στο διαδίκτυο με μοναδικό target group τους Έλληνες της Διασποράς.
Η Φωνή της Ελλάδας παλαιότερα (και νυν ΕΡΑ5) δεν ήταν τίποτε άλλο από ένας σταθμός τυποποιημένων δελτίων ειδήσεων στα ελληνικά και σε άλλες γλώσσες, ο οποίος -κατά τα πρότυπα των άλλων ανάλογων κρατικών ραδιοφωνικών σταθμών του εξωτερικού- πρόβαλε ξερά και χωρίς πολλά-πολλά τη θέση της εκάστοτε κυβέρνησης για τα θέματα της επικαιρότητας, πασπαλισμένη με νοσταλγικές κορώνες, απ'αυτές που νομίζουμε ότι αρέσουν στους απόδημους. Γενικά, η Φωνή της Ελλάδας ήταν κάτι σαν απομεινάρι του απώτερου παρελθόντος, με μία φιλοσοφία προγράμματος που αμφιβάλλω εάν ακόμα και ο εκάστοτε διευθυντής της θα μπορούσε να την αντέξει πάνω από ένα τέταρτο της ώρας.
Ευνόητο είναι πως οι 'αλλαγές' που ανακοινώνονταν κατά καιρούς περί αναδιαμόρφωσης της ΕΡΑ5 με άφηναν παντελώς αδιάφορο κατά το παρελθόν. Και φαντάζομαι ότι και τους απόδημους, το ίδιο αδιάφορους τούς άφηναν.
Να όμως που εγώ ξαφνικά βρήκα την υγειά μου με την ΕΡΑ5!
Δεν υπερβάλλω!
Ακολουθήστε τις απλές οδηγίες μου και θα δείτε πόσο ψυχοθεραπευτικάμπορεί να αρχίσει μία συνηθισμένη εργάσιμη μέρα στο δημοσιονομικό γκέτο που λέγεται Ελλάδα του ΔΝΤ.
Εάν τύχει και βρεθείτε συνδεδεμένοι στο ίντερνετ από Δευτέρα έως και Παρασκευή, από τις 9 έως τις 11 το πρωί, η ΕΡΑ5 μεταδίδει την εκπομπή "Καφές Ελληνικός" με την δημοσιογράφο Έλενα Καραγιάννη. Φωνή ήρεμη, στρωτή, καυστική όπου πρέπει, σοβαρή όταν πρέπει και με μία ψύχραιμη αντιμετώπιση της πραγματικότητας που πραγματικά σε κάνει να λες ότι "άκου να δεις, έτσι έχουν τα πράγματα, αυτό συμβαίνει κι ας κανονίσουμε την πορεία μας".
Τώρα, να πω την αλήθεια, δεν ξέρω εάν θα ήταν πιο ψυχοθεραπευτικό αν είχαμε κάποιον ανάλογο του Κακαουνάκη να ουρλιάζει για το συμβαίνει στον μαχαλά μας (φαντάζεστε πόσο διαφορετικά θα ήταν τα σημερινά ερτζιανά με τον συγχωρεμένο; ούτε που τολμώ να το περιγράψω!).
Από την άλλη, δεν αποκλείεται οι ψυχοθεραπευτικές ιδιότητες της ΕΡΑ5 και της πρωινής της ενημερωτικής εκπομπής να οφείλονται στο ότι η δημοσιογράφος απευθύνεται στους Έλληνες του εξωτερικού, σε αυτούς δηλαδή που ευτυχώς γι'αυτούς, πρόλαβαν και έφυγαν νωρίς από το γκέτο μας. Κι έτσι, ενώ ετοιμάζω τον καφέ μου για να πάω στη δουλειά, μού μεταδίδεται κι εμένα η αίσθηση ότι βρίσκομαι κάπου ξενιτεμένος στο αστραφτερό Μανχάταν, στο καταπράσινο Ουέλιγκτων ή έστω στο τριτοκοσμικό και συνάμα εξωτικό Μπαλί αγναντεύοντας το πρασινογάλαζο πέλαγος πάνω στην σινιέ μου αιώρα.. (αχ, τι ωραία!)
Το αποκορύφωμα της θεραπείας βέβαια :
όταν ακούω τον εκφωνητή της Φωνής της Ελλάδας να λέει το φοβερό:
"Εδώ Αθήνα - 9 Ώρα Ελλάδος, 6 Διεθνής Ώρα UTC!"
Ε, συντρόφια! Μόνο και μόνο γι' αυτήν την ..διπλή αναγγελία της ώρας, αξίζει να ακούς την ΕΡΑ5 και μόνο την ΕΡΑ5, όλο το εικοσιτετράωρο, κάθε μέρα, πρωί και βράδυ!
Λοιπόν... Τέλος με τη θεωρία!
Και τώρα οι πρακτικές λύσεις :
Για να ακούσετε ζωντανά την ΕΡΑ5 (Φωνή της Ελλάδας)
πατήστε εδώ
Kαι ανεπιφύλακτα ο 'Καφές Ελληνικός' -που μεταδίδεται από Δευτέρα έως και Παρασκευή από τις 9 έως τις 11 το πρωί (Ώρα Ελλάδος εννοείται! Βαριέμαι να σάς πω και την Ώρα UTC...) είναι ό,τι καλύτερο έχει κανείς ν'ακούσει το πρωί στο Γκέτο.
Θα με θυμηθείτε!
Η αλήθεια είναι πάντως πως η μουσική επένδυση της εκπομπής κατά την ταπεινή μου γνώμη πάσχει αρκετά, αλλά μην τα θέλουμε κι όλα δικά μας.. Στο κάτω κάτω, έχουμε να κάνουμε με κρατικό ραδιόφωνο, όπως και να το δει κανείς..
Μέσα σε όλην αυτήν την απογοήτευση που αποπνέει η σχεδόν ανύπαρκτη προεκλογική περίοδος, την ατέρμονη ονοματολαγνεία και την εκκωφαντική σιωπή περί των προγραμμάτων, των σχεδίων και πολιτικών που πρόκειται να εφαρμοσθούν επί Καλλικράτη ελλείψει πόρων και θεσμών, νά που γίνεται κάτι απλό και κάπου λες ότι μπορεί ίσως και να μην είναι όλα μαύρα κι άραχνα τελικά.
Και εκεί που η πραγματικότητα δείχνει να σιωπά, ορίστε που εμφανίζεται σχεδόν από το πουθενά η φωνή της τέχνης, με την αφηγηματικότητα των μορφών της να ανοίγει παράθυρα εκεί που οι πόρτες φαίνονται ερμητικά κλειστές.
Αυτή ήταν η εντύπωση που αποκόμισα από την προβολή του καθαυτού 'ροδίτικου' ντοκυμαντέρμικρού μήκους διάρκειας μόλις μισής ώρας και μερικών ακόμα λεπτών, που μάς αφηγήθηκε ιστοριούλες που κρατούν χρόνια όπως οι καλές κολώνιες. Μικρές ανθρώπινες ιστορίες με κοινό τόπο το νησί μας. Ένα νησί-καβουρδιστήρας.
Τα υλικά : πέντε καλά δεμένες αφηγήσεις, καθεμιά προερχόμενη από πέντε ξεχωριστούς ανθρώπους από διαφορετικά μήκη και πλάτη της γης, που μια μέρα αποφάσισαν να επιλέξουν αυτό το κομμάτι Αιγαίου σε σχήμα μπακλαβά και επέλεξαν να κάνουν τόσο τη δική τους ζωή όσο και τη δική μας -των ντόπιων- κατά τι γλυκύτερη.
η αίθουσα του Διεθνούς Κέντρου Συγγραφέων και Μεταφραστών Ρόδου, 23.10.2010
Ο τίτλος του ντοκυμαντέρ ευφυέστατος -και ακόμα ευρηματικότερη η απόδοσή του σε άπταιστα Greeklish- :
Πέντε άνθρωποι που "xemeinan" και παρέμειναν ανάμεσά μας. Και το καλύτερο : τους τρεις απ'αυτούς έχω την τύχη να τους ξέρω χρόνια και χρόνια. Kι όπως τους ξέρω στην πραγματικότητα, ίδιους κι απαράλλαχτους τούς είδα στο πανί της μικρής και ζεστής αίθουσας του Διεθνούς Κέντρου Συγγραφέων και Μεταφραστών Ρόδου. Και αυτό ακριβώς το γεγονός το θεωρώ επιτυχία από μόνο του.
Η δανέζα Γιούτε Άντερσεν ζει περισσότερα χρόνια στη Ρόδο απ'όσα ζω εγώ. Όταν τον Ιούνιο του 1965 την έστειλε εδώ ένα δανικό ταξιδιωτικό πρακτορείο ως ξεναγό, εγώ δεν υπήρχα ούτε καν ως φαντασίωση των γονιών μου.
Από τότε που θυμάμαι τον κόσμο, η Γιούτε ήταν γειτόνισσά μας και το πάθος της γνωστό : τα ζώα. Δεν ήταν καθόλου αυτονόητο για εκείνες τις εποχές στην Ελλάδα και στη Ρόδο ότι οι άνθρωποι 'οφείλουν' να σέβονται τα ζώα. Δεν ήταν λίγες οι φορές που η Γιούτε έκανε παρατηρήσεις για το πώς ζουν τα ζώα ανάμεσά μας (μάλιστα, θυμάμαι κι εμένα με είχε κατσαδιάσει κάποια στιγμή όταν ήμουν στο Δημοτικό, και πολύ καλά μού έκανε-ακόμα το θυμάμαι!). Και η Γιούτε, με τα σπαστά ελληνικά της με την έντονη προφορά Κοπεγχάγης, άφησε στην κοινωνία μας το στίγμα της, δημιουργώντας εκ του μηδενός τον πρώτο ζωοφιλικό σύλλογο του νησιού, τον "Σύλλογο Φιλοζωικής Ρόδου".
Ξέρω, από απόψεως σωστού συντακτικού και γραμματικής ο τίτλος αυτού του Συλλόγου έχει πολλά λάθη. Αλλά ούτε κι αυτό μάς παραξένεψε.
Όλα τα ιδρυτικά του μέλη ήταν 'ξένες', όπως τις αποκαλούσαν τότε στη Ρόδο του '80 -κάποτε με συμπάθεια αλλά πολλές φορές ακόμα και με περιφρόνηση, κακά τα ψέμματα-. Οι 'ξένες' λοιπόν, που κάποιος καλοκαιρινός έρωτας τις κράτησε ανάμεσά μας, 'ξέμειναν' και έφεραν το πιο έντονο γαι την εποχή 'φανερό' χαρακτηριστικό του δυτικοευρωπαϊκού πολιτισμού : τη ζωοφιλία. Και νομίζω πως είναι καιρός να το παραδεχθούμε, κι ας μην μάς αρέσει : η Μπριζίτ Μπαρντό δεν είχε καθόλου άδικο όταν μάς έθαβε διεθνώς για την κακή αντιμετώπιση που χαίρουν τα ζώα από τους νεοέλληνες.
Σήμερα ευτυχώς είναι αυτονόητο ότι σε κάθε πόλη υπάρχει τουλάχιστον ένας σύλλογος που φροντίζει τα ζώα (αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι ξαφνικά η Μπριζίτ διαψεύδεται!). Τότε όμως ακουγόταν σαν κάτι το πραγματικά εξωπραγματικό ο λόγος ύπαρξης ενός τέτοιου συλλόγου. Και η Γιούτε μάς έβαλε τα γυαλιά, και συνεχίζει να μάς τα βάζει δηλώνοντας ευθαρσώς ότι όταν θα αισθανθεί άρρωστη και ανήμπορη να ζει μόνη της, θα τα μαζέψει και θα πάει πίσω στη Δανία, όπου η τρίτη ηλικία χαίρει σαφώς καλύτερης αντιμετώπισης από το κράτος.. Και πολύ καλά θα κάνει! Άλλωστε, από τη σημερινή Ελλάδα το σκάνε πλέον ακόμα και οι νέοι με μεταπτυχιακά..
Ειδικά όμως για την Γιούτε πιστεύω ότι με το που θα φτάσει στο πρώτο σκαλί για ν'ανέβει στο αεροπλάνο της επιστροφής (;), την ίδια στιγμή θα γυρίσει επιτόπου και θα μείνει στον τόπο της, που ..ξέμεινε τα τελευταία 45 χρόνια!
Η Μάικε Κόνιαλη(το ολλανδικό επώνυμο αδυνατώ να το αποδώσω σωστά σε γραπτά ελληνικά) με βρήκε μωρό στην πολυκατοικία που μεγάλωσα. Μάς χώριζαν δύο ή τρεις όροφοι, δεν πολυθυμάμαι. Ήξερα ότι και εκείνη ήταν μία από εκείνες τις 'ξένες' που ασχολούνται με τα ζώα της Γιούτε (και, τώρα που το ξανασκέφτομαι, είναι καταπληκτικό πώς όλες οι εξω-βιοποριστικές ενασχολήσεις τότε στη Ρόδο είχαν ..ονοματεπώνυμο!). Η ταινία όμως μού αποκάλυψε μία εθελοντική της δραστηριότητα που μέχρι πρόσφατα ομολογώ πως δεν ήξερα.
Χρειάστηκε να πηγαινοέρχομαι από το νοσοκομείο, πριν ο παππούς αποφασίσει ότι αυτή η ζωή τού είχε δώσει ό,τι περισσότερο μπορούσε, για να ανακαλύψω ότι η Μάικε βρισκόταν επί μονίμου βάσεως στη ρεσεψιόν του Γενικού Νομαρχιακού Νοσοκομείου, δίνοντας οδηγίες για το πού θα πρέπει να απευθυνθούν οι ασθενείς και οι επισκέπτες. Μέχρι τότε -και ευτυχώς για μένα- δεν είχε τύχει να έχω πολλά πάρε-δώσε με το ευαγές αυτό ίδρυμα. Η Μάικε όμως, πέρα από τη δουλειά της και τις ευθύνες ενός νοικοκυριού, βρήκε τη θέση της για να προσφέρει στο σύνολο. Όπως ακριβώς θα έκανε στην Ολλανδία, μια χώρα όπου ο εθελοντισμός και η προσφορά στο κοινωνικό σύνολο δεν αποτελεί την εξαίρεση αλλά τον κανόνα.
Έχοντας πρόσφατα επισκεφθεί την μη τουριστική Ολλανδία -μακρυά από το έξαλλο Άμστερνταμ των coffee-shops και των γυάλινων πορνείων- και έχοντας δει από κοντά τι σημαίνει στην κυριολεξία να 'χτίζεις' αλλά και να διατηρείς με τα ίδια σου τα χέρια το ίδιο το χώμα που πατάς, κατάλαβα ακόμα περισσότερο την Μάικε, την ολλανδή που όταν βλέπει ότι το αυτοκίνητο δεν παίρνει τη σωστή πορεία, σκουντάει τον οδηγό, του λέει να σταματήσει, ύστερα με ήρεμη φωνή του λέει να βγει έξω και εν τέλει παίρνει το τιμόνι στα χέρια της.
Κάπως έτσι πιστεύω πως βρέθηκε στο πόστο που εφηύρε για τον εαυτό της. Και αυτό το πόστο στη ρεσεψιόν του νοσοκομείου μας, βρήκε τη δική του... Μάικε.
Η καθημερινότητα της Μπεσάρα Χάρρις γεμίζει από μόνη της μία ολόκληρη ταινία μεγάλου μήκους -μην πω και δύο! Γεννημένη στη Μελβούρνη, από μια μαμά μικροκαμωμένη κοκκινομάλα με φακίδες και από μπαμπά μαύρο πανύψηλο με καταγωγή τη Σιέρρα Λεόνε, βρέθηκε στη Ρόδο στα μέσα της δεκαετίας του '80, για λόγους που ούτε καν εκείνη γνωρίζει.
Με την Μπεσάρα μάς συνδέουν κοινές κρασοσυνάξεις στα σοκάκια της Παλιάς Πόλης και ήταν από τους πρώτους ανθρώπους που με εμπιστεύθηκε ως 'νέο δικηγόρο'(που ακόμα ήταν ντυμένος στα χακί σημειωτέον!) να τής τακτοποιήσω κάποιες λεπτομέρειες που είχαν να κάνουν με την οξύμωρη γραφειοκρατία προκειμένου να πραγματοποιηθεί ένα street party του καινούργιου τότε μπαρ της, που λεγόταν (και λέγεται ακόμα)"Besarah"(μα πώς αλλιώς;!).
Καθότι εισέτι άτεκνος, δεν μπορούσα να ξέρω ότι κάποια χρόνια πριν η Μπεσάρα διοργάνωνε τια πρωινά της Κυριακής εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες για παιδιά μέσα στα σοκάκια της Παλιάς Πόλης και στο πάρκο της Μεσαιωνικής Τάφρου. Και όμως, τώρα συνειδητοποιώ ότι όντως τα παιδιά του Δημοτικού στη σημερινή Ρόδο πράγματι δεν έχουν πουθενά πια να βγουν να παίξουν με ασφάλεια -εκτός από τους στεγασμένους πλαστικούς παιδότοπους/παιδοparking, όπως τα λέω..-.
Το πέρας της παλιάς αθώας εποχής της 'παιδικής χαράς', εμείς οι σύγχρονοι Ροδίτες το δεχθήκαμε με αναισθησία, θαμπωμένοι μέσα στην παραζάλη της αυξημένης δανειοληπτικής μας ικανότητας... Όχι όμως και η αυστραλέζα μέτοικος.
Μία πλευρά της Μπεσάρα που δεν ήξερα, και με έκανε να την αγαπήσω ακόμα περισσότερο -πέραν του ότι κάθε μα κάθε δικηγόρος δεν ξεχνά ποτέ την πρώτη του πελάτισσα! κανόνας άγραφος!-
Τους δύο άλλους ήρωες της ταινίας δεν τούς γνώριζα προσωπικά.
Ο Τζωρτζ Μπρούντερς δικαίωσε την ολλανδική του φύτρα κάνοντας τα αυτονόητα, που όμως κανένας Ροδίτης δεν θα τα τολμούσε, μην τύχει και χάσει αυτό που λέμε 'αξιοπρέπεια' και 'καλώς φαίνεσθαι'. Γιατί, πείτε μου, ποιός από μας σκέφθηκε ποτέ να σηκωθεί πρωί πρωί, να πάρει μια πλαστική σακκούλα, να βάλει τη φόρμα και τα γάντια του και να μαζεύει τα πεταμένα πλαστικά και κάθε είδους σκουπίδια από την κεντρική παραλία της πόλης, και μετά να συνεχίζει κανονικά τη μέρα του;
Η απάντηση απλή : κανείς!
Και γι'αυτό δικαίως ο Τζωρτζ βραβεύθηκε από τον Δήμαρχο κ. Χατζή Χατζηευθυμίου και ανακηρύχθηκε επίτιμος συνδημώτης μας.
Όσο για τον γαλλόφωνο βέλγο συνταξιούχο Ζαν Μαιζέ, η Ρόδος επέπρωτο να τον περιμένει υπομονετικά για να περάσουν μαζί την 60ή δεκαετία της ζωής του. Η μετρημένη λατινογενής του κουλτούρα σε συνδυασμό με τις βόλτες στα σοκκάκια της Παλιάς Πόλης και την ενασχόλησή του στο Γαλλικό Κατάλυμα μού ψυθίρισαν πολλά περισσότερα απ'όσα ίσως θα είχε σκοπό να πει στον φακό.
Όσο για το καθαρά γαλλικό υπαίθριο παιχνίδι "πετάνκ" με φόντο τα τείχη της Ρόδου, τι να πω! Μού διαφεύγουν οι λέξεις!
Και είναι όλες εξαιρετικά συγκινητικές.
Το μικρό αυτό ταινιάκι, που υποτιτλήσθηκε στα ελληνικά με τη βοήθεια των ανθρώπων του Διεθνούς Κέντρου Συγγραφέων και Μεταφραστών της πόλης μας, παρουσίασε μια Ρόδο όμορφη, πολύχρωμη. Μια Ρόδο που είτε δεν την εκτιμούμε όσο πρέπει εμείς οι ντόπιοι, είτε μάς διαφεύγουν οι...λέξεις για να την περιγράψουμε όπως αυτή πραγματικά είναι. Μια Ρόδο που για να την καταλάβουμε, καλό θα ήταν πότε-πότε να την βλέπουμε με τα μάτια των άλλων, των 'ξένων' που αποφάσισαν να την κάνουν και δική τους πατρίδα. Αυτών των ανθρώπων που είπαν να αφήσουν και αυτοί ένα λιθαράκι από τον δικό τους πολιτισμό, τη δική τους πραγματικότητα, η οποία με κάποιον τρόπο έπρεπε να βρει τη δική της γωνιά στα λιγοστά τετραγωνικά του πλωτού μας μπακλαβά.
αποσπάσματα από την προβολή και το Q&A του "Xemeina" - Ecofilms'10, 23.6.2010
Η ταινία αυτή του Κώστα Αγιαννίτη (που κι αυτός...μάς ξέμεινε εδώ), της ροδίτισσας Μαρίας Γεράκη(που μάς... ξέφυγε στην Αθήνα) και της επίσης ροδίτισσας Χρυσάνθης Ζουρούδη(που παρέμεινε) κατάφερε και κράτησε το ενδιαφέρον μου από το πρώτο μέχρι και το τελευταίο δευτερόλεπτό της, με τις αφηγήσεις να δένονται γλυκά η μία με την άλλη, τις εικόνες να ακολουθούν τον δικό τους ειρμό και -το βασικότερο- χωρίς να πλατυάζουν ούτε οι μεν, ούτε οι δε.
Λόγια και κινήσεις σε σωστές δόσεις.
Και η διακριτικότατη παρουσία μουσικής υπόκρουσης έδεσε το γλυκό, δίνοντας έμφαση σε ό,τι ωραίο, αληθινό και παντελώς ...ροδίτικο είχαν να μάς πουν αυτοί οι πέντε άνθρωποι.
Αυτοί οι πέντε ροδίτες που καλά έκαναν και..
..μάς xemeinan!
Εν αναμονή λοιπόν της νέας τους ταινίας,
που ελπίζω να μην αργήσει να μάς erthei!
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της ταινίας Xemeina πατώντας εδώ
Η προχθεσινή είδηση μού φάνηκε σαν ανέκδοτο. Από εκείνες τις ειδήσεις που βάζεις τον εαυτό σου να ψάχνει το πλησιέστερο ημερολόγιο για να δει αν έφτασε κιόλας η Πρωταπριλιά. Από εκείνες τις ειδήσεις που περιμένεις μέχρι να τις ξανακούσεις στο επόμενο δελτίο στο ραδιόφωνο για να δεις αν άκουσες καλά. Αν δεν σε δουλεύανε..
Έξι άνθρωποι εκτελέσθηκαν άδικα των αδίκων και μάλιστα για εσχάτη προδοσία, ύστερα από μία άλλη ήττα, αυτήν της Μικρασίας του '22. Τότε (άραγε πότε;) η ελληνική κοινή γνώμη κατά κοινή ομολογία θα ..ικανοποιήθηκε.
Βρέθηκαν επιτέλους οι ένοχοι! Δικάστηκαν σύμφωνα με τον νόμο αυτοί οι έξι, εξ αιτίας των οποίων ξεσπιτώθηκαν οριστικά χιλιάδες, εξ αιτίας των οποίων έγιναν τα χίλια μύρια κακά. Και όλα βέβαια λύθηκαν τόσο εύκολα: με καμιά δεκαριά σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος.
Και η ζωή των υπολοίπων συνεχίστηκε κανονικά.
Και το συλλογικό μας ασυνείδητο γύρισε έτσι απλά απ'το άλλο του πλευρό.. Το συλλογικό ασυνείδητο όλων των υπολοίπων.
Πλην των συγγενών των έξι 'προδοτών'.
Η εκδίκηση του Καλού'άργησε χαρακτηριστικά' , κατά την κοινή καραβανίστικη.
Η εκδίκηση αυτή επέπρωτο να κάνει αισθητή την παρουσία της μόλις προχθές, 20 Οκτωβρίου 2010, όταν πλέον ακόμα και τα κόκκαλα των άδικα εκτελεσθέντων έχουν γίνει ένα με το χώμα που τούς σκέπασε. Τα σκουλήκια του χώματος της Καλής μας Πατρίδας έφαγαν σιγά σιγά τα κουφάρια τους.
Άραγε πότε θα μάθουμε να συμφιλιωνόμαστε με το παρελθόν μας; Πότε θα σταματήσουμε σαν λαός να τρώμε ό,τι μάς ταϊζουν; Πότε θα γίνουμε ένας πραγματικά 'καλός λαός' που θα έχει το σθένος να τιμά αυτούς που πρέπει και συνάμα να έχει το θάρρος να φτύνει αυτούς που πρέπει καιτη στιγμή που πρέπει;
Μερικές σκόρπιες, θυμωμένες σκέψεις, ύστερα από αυτήν την εξωφρενική είδηση. Κι ένας Θεός ξέρει τι τράβηξαν αυτές οι οικογένειες αυτών των Έξι. Τι εξευτελισμό. Τι κατακραυγή. Τι θα ώθησε τον κακόμοιρο τον έναν εγγονό ενός από αυτούς, που φαντάζομαι πως θα κίνησε Γη και Ουρανό για να καθαρίσει την ξεφτιλισμένη τιμή του DNA του, έναν αιώνα σχεδόν μετά;
Για να αποφανθεί ο Άρειος Πάγος μετά από 88 ολόκληρα χρόνια, ότι...
"...ξέρετε, συγγνώμη! λάθος! Η μαμά Ελλάδα έστειλε στον πόλεμο τους προγόνους σας. Τούς διέταξε να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Ύστερα τούς γύρισε πίσω. Τούς δίκασε. Τούς σκότωσε αφού τούς ξεφτύλισε καλά καλά. Στιγμάτισε κι εσάς τους συγγενείς τους, σαν τ'απομεινάρια των 'μιασμάτων της πόλης'. Και τώρα, ύστερα από αναψηλαφίσεις και νέα στοιχεία, τώρα... όλα καλά!
Συγγνώμη, Λάθος!!"
Άραγε οι πεσόντες, οι αγνοούμενοι και οι επιζώντες από την επόμενη εθνική καταστροφή, αυτήν της Κύπρου του '74, θα δικαιωθούν ποτέ; Ή μήπως θα πρέπει και αυτών οι συγγενείς να περιμένουν άλλα 88 ολόκληρα χρόνια;
Σα δε ντρεπόμαστε όλοι μας.
"Unsre Heimat" - "Η Πατρίδα μας"
παιδικό προπαγανδιστικό τραγούδι του καθεστώτος
της πάλαι ποτε Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας
Η πατρίδα μας δεν είναι μόνο πόλεις και χωριά/ Η πατρίδα μας είναι και όλα τα δένδρα στο δάσος/ Η πατρίδα μας είναι το γρασίδι στο λιβάδι/ το στάρι στο χωράφι και τα πουλιά στον αέρα/ και τα ζώα της γης και τα ψάρια στον ποταμό. Όλ' αυτά είν'η πατρίδα. Κι αγαπάμε την Πατρίδα, την όμορφη/ και την φροντίζουμε γιατί αυτή ανήκει στο Λαό.
Και ξαφνικά η Ωραία Κοιμωμένη Ελλάς ξύπνησε από τον λήθαργό της και ένα βιβλίο βρέθηκε να ανάψει τα αίματα. Και τέτοιος σαματάς είναι αλήθεια πως είχε να συμβεί πολύ καιρό γύρω από ένα βιβλίο. Ένα μυθιστόρημα με έντονα ιστορικά στοιχεία, για τα οποία ο έλληνας ιστορικός ακόμα δείχνει να διστάζει να αγγίξει, κι ας έχουν περάσει πάνω από τρεις δεκαετίες.
Δεν χρειάζεται να προχωρήσω παρακάτω. Βάζω στοίχημα ότι οι περισσότεροι από εσάς καταλάβατε ότι μιλάω για την πιο πρόσφατη από τις εθνικές μας ήττες - την τουρκική κατοχή της Κύπρου το 1974, όσα προηγήθηκαν και όσα ακολούθησαν μετά από αυτήν. Το βιβλίο "Κόκκινο στην Πράσινη Γραμμή" που έγραψε ο δικηγόρος-συγγραφέας Βασίλης Γκουρογιάννης εξόργισε τους συγγενείς των αγνοουμένων και των πεσόντων ελλαδιτών στρατιωτών και αξιωματούχων της ΕΛΔΥΚ. Ένα βιβλίο που αν και δεν το έχω διαβάσει, έχω ακούσει πολλά γι'αυτό, ένθεν και ένθεν.
Μυθιστόρημα ή Ιστορία; Λίβελλος ή ρεαλισμός; Λογοτεχνική προβοκάτσια ή αλογόκριτη καταγραφή εμπειριών; Η επιχειρηματολογία των επικριτών του Βασίλη Γκουρογιάννη και του βιβλίου του συνοψίζεται στο βίντεο που ακολουθεί, δια στόματος Νίκου Αργυρόπουλου, Προέδρου του Συλλόγου 'Βετεράνοι Κύπρου 1974' :
τηλεοπτικός σταθμός ΤηλεΑστυ , 11.08.2009
Από την άλλη πλευρά, σε τηλεοπτική εκπομπή της κρατικής ελληνικής τηλεόρασης, ο Βασίλης Γκουρογιάννης κάνει εκτενή αναφορά τόσο όσον αφορά τον μυθιστορηματικό χαρακτήρα του βιβλίου του όσο και περί της ιστορικής του αφετηρίας και θεώρησης. Από τη συνέντευξη που παραχώρησε στον Γιάννη Τζανετάκο, επέλεξα εκείνο το τμήμα που αναφέρεται στο πώς κρίνει ο Γκουρογιάννης τους ελλαδίτες στρατιώτες και αξιωματικούς που -όπως αβίαστα συμπεραίνεται εκ του αποτελέσματος- βρέθηκαν όλοι σε λάθος χρόνο και σε λάθος τόπο (ειδική αναφορά για τους ελλαδίτες φαντάρους και την ΕΛΔΥΚ, παρακολουθείστε από το 5.00' και μετά).
από την εκπομπή "Εξιστορείν και Ιστορείν"-ΕΤ1 20.11.2009
Το βιβλίο αυτό δεν παρουσιάσθηκε στην Ελλάδα ποτέ. Ή μάλλον, για να είμαι ακριβής, δεν στάθηκε δυνατόν να παρουσιασθεί μετά τα έντονα φραστικά επεισόδια που σημειώθηκαν στην Αθήνα, στη Στοά του Βιβλίου το 2009, οπότε και είχε προγραμματισθεί να μιλήσει ο Βασίλης Γκουρογιάννης.
από την διαδικτυακή έκδοση της εφημερίδας "Ελεύθερος Κόσμος"
Μετά από τόσες αντικρουόμενες απόψεις και τόσες έντονες αντιδράσεις, δεν γινόταν να μην ανταποκριθώ στην πρόσκληση-πρόκληση της Λέσχης Ανάγνωσης Ρόδου, η οποία πήρε την πρωτοβουλία και τελικά πραγματοποίησε την παρουσίαση αυτού του βιβλίου χθες, 16 Οκτωβρίου 2010, στο Νεστορίδειο Μέλαθρο στη Ρόδο. Θα ήταν μια πολύ καλή ευκαιρία για μένα να σχηματίσω τη δική μου άποψη, αλλά και να δω εάν και κατά πόσον το ροδιακό κοινό είναι σε θέση να διαχειριστεί ένα θέμα που η αυθόρμητη Αθήνα -λόγω της ανωνυμίας που προσφέρει- δεν ανέχθηκε να αντιμετωπίσει. Και για να γίνω σαφής: θεωρώ ότι όλοι πρέπει να έχουν βήμα να λένε ό,τι πιστεύουν και να στηρίζουν την άποψή τους επί παντός επιστητού και , αντίστοιχα, όλοι πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αντιτάξουν επιχειρήματα σε ό,τι λέγεται, και όλα αυτά να γίνονται δημοσίως και σε κλίμα ελευθερίας, ευπρέπειας, συνέπειας και αλληλοσεβασμού.
Είχα όμως και έναν πρόσθετο προσωπικό λόγο που ήθελα να δω αυτήν την παρουσίαση.
Τον περασμένο Ιούλιο μού ήρθε ένα email από κάποια άγνωστη αναγνώστρια αυτού εδώ του μπλογκ, η οποία σχολίασε επαινετικά για τον τρόπο με τον οποίο εκθέτω τις εντυπώσεις και τις απόψεις μου για την Κύπρο του σήμερα(διαβάστε όλες τις σχετικές 'κυπριακές' αναρτήσεις πατώντας εδώ) λέγοντάς μου ότι τελείως τυχαία βρέθηκε να τις διαβάζει.
Η κυρία αυτή ονομάζεται Μαίρη Κουρούπη, σύζυγος του πεσόντος Διοικητή του 251ΤΠ Αν/γου Πέτρου Κουρούπη-στον οποίον αναφέρεται ο κ. Γκουρογιάννης στο βίντεο- , και Πρόεδρος του 'Συλλόγου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Οικογενειών Αγνοουμένων και Πεσόντων της Κυπριακής Τραγωδίας 1974'. Με την κα. Κουρούπη μάς συνδέει αυτό που λέμε τελευταία μία 'ιντερνετική φιλία' ενώ η προσωπική της μαρτυρία από εκείνο το μαύρο καλοκαίρι που σημάδεψε τη σύγχρονη αλλά και συγχρόνως επιλεκτικά ξεχασμένη Ιστορία μας, με άγγιξε και με προβλημάτισε.
Δεν σάς κρύβω ότι η φιλία μου μαζί της είναι για μένα κάτι σαν δώρο. Ένα...δώρο του Ίντερνετ και του Blogging. Γιατί χωρίς αυτά τα δύο, αυτή η φιλία δεν θα είχε απολύτως καμία χωροχρονική συμβατότητα. Και αυτό είναι που κάνει τέτοιες φιλίες ξεχωριστές.
Εκείνη την ημέρα που απαντησα σε εκείνο το σύντομο email της, δεν μπορούσα να φανταστώ σε ποιά αντιπαράθεση είχε εμπλακεί και τι ντόρος είχε δημουργηθεί για ένα βιβλίο, που τότε δεν ήξερα καν ότι υπήρχε. Πόσω μάλλον ότι αυτό το βιβλίο θα κατάφερνε να παρουσιαστεί για πρώτη φορά στη Ρόδο, στο Νεστορίδειο Μέλαθρο και στην πλατεία Γαβριήλ Χαρίτου και όχι σε κάποιο άλλο μέρος της Ελλάδας -ούτε καν στην Αθήνα!-.
Αλήθεια, πώς να αγνοήσει κανείς τόσες πολλές συμπτώσεις μαζεμένες;
(σάς έχω πει πόσο προληπτικός είμαι;)
Χθες, ακούγοντας προσεκτικά τον συγγραφέα κ. Βασίλη Γκουρογιάννη, δεν χωρεί αμφιβολία ότι το βιβλίο "Κόκκινο στην Πράσινη Γραμμή" κυμαίνεται ανάμεσα στην αμιγή μυθιστοριογραφία και στην ιστορική καταγραφή. Άλλωστε, ο χρόνος και ο χώρος που επέλεξε να ξετυλίξει τους χαρακτήρες του έργου του δεν τού έδιναν πολλά περιθώρια επιλογής.
Επικαλείται αφηγήσεις υπαρκτών ανθρώπων σε υπαρκτά πεδία μαχών και οι παραφράσεις των επιθέτων υπαρκτών αξιωματικών της ΕΛΔΥΚ δεν έχουν σκοπό να κρύψουν την πραγματική τους ταυτότητα -κάτι που ο Βασίλης Γκουρογιάννης δεν είχε την πρόθεση να αποκρύψει ούτως ή άλλως-. Έτσι, τόσο από τις πηγές που επικαλείται όσο και από τον τρόπο που τις διαχειρίζεται, συμπεραίνεται ότι η πλάστιγγα κλείνει περισσότερο υπέρ της ιστοριογραφίας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν πρόκειται περί μυθοπλασίας.
Το πρόβλημα που ανακύπτει είναι εάν και κατά πόσον τα όσα αναγράφονται θα αποτελέσουν άμεση πηγή για τον έλληνα και κύπριο ιστορικό του μέλλοντος. Και εδώ βρίσκεται το ζήτημα που διχάζει τον συγγραφέα και τους ελλαδίτες συγγενείς των κληρωτών και των αξιωματικών οι οποίοι είτε σκοτώθηκαν, είτε αγνοούνται, είτε ακόμα και τους απλούς ανθρώπους -κληρωτούς οπλίτες και αξιωματικούς- που επέζησαν από έναν πόλεμο που επίσημα, τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Κυπριακή Δημοκρατία, δεν αναγνωρίσθηκε ποτέ.
Η κοντόφθαλμη, δειλή και άτολμη αντιμετώπιση της εθνικής ήττας που υποστήκαμε το '74, επέβαλε στο ελλαδικό πολιτικό σύστημα να σιωπήσει και -το χειρότερο- να αποσιωπήσει τι ακριβώς συνέβη τότε, αφήνοντας τα γεγονότα να υπονοούνται και όχι να καταγράφονται, αφήνοντας τον Φάκελο της Κύπρου κλειστό μέχρι σήμερα.
Και έτσι, μια Ελλάδα που σε όλους τους τόνους φέρεται να είναι υπερήφανη για το απώτερο παρελθόν της και συμφιλιωμένη με τις απώτερες νίκες αλλά και ήττες της, δεν τολμά ακόμα να αγγίξει εκείνο το καλοκαίρι του '74 που για κανέναν δεν υπήρξε ευχάριστο.
Είναι μοιραίο και φυσικό : όσο στοιβάζουμε τα σκουπίδια μας κάτω απ'το χαλί κι όσο αυτά τα σκουπίδια πληθαίνουν, δεν θα αργήσει η στιγμή που κάποιος, περπατώντας θα σκοντάψει, θα πέσει και θα σπάσει τα μούτρα του.
Κάτι τέτοιο έγινε λοιπόν με αυτό το βιβλίο.
Η παραφιλολογία που αναπτύχθηκε σχετικά με το ποιός φταίει και ποιός πρόδωσε και ποιός πούλησε την Κύπρο τότε, δεν κατάφερε να υποκαταστήσει την ιστορική αλήθεια, η οποία δεν έχει ακόμα αρθρωθεί από υπεύθυνα χείλη. Είναι σαν να υπάρχει κάποιο ένοχο μυστικό στην οικογένεια, η οποία ούτε καν στην κουζίνα δεν το συζητά.
Και επειδή το κράτος αποφάσισε δεκαετίες τώρα να μην ανοίγει τα χαρτιά του, να μην αναγνωρίζει ότι αυτοί που βρέθηκαν τότε στην Κύπρο δεν καταδικάζονται συλλήβδην για τις πολιτικές αποφάσεις των τότε κρατούντων τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα, ότι οι συγγενείς των θυμάτων (ζώντων και μη) δεν πλήρωσαν με φτηνόαίμα ένα πραξικόπημα που δεν κράτησε ή ένα πραξικόπημα που επεδίωκε την τουρκική εισβολή ή ένα πραξικόπημα που εάν θα πετύχαινε τότε μόνο θα θεωρείτο εθνικός θρίαμβος, αυτή η αντιπαράθεση θα συνεχίζεται ἐς ἀεί.
Δεν φταίει ο συγγραφέας που επέλεξε την στρατιωτική αργκό για να αποδοθεί το κλίμα και ο χαρακτήρας των ηρώων του. Δεν φταίει γενικά κανένας συγγραφέας για τις φράσεις που επιλέγει, με σκοπό να εξυπηρετηθεί ορθά η μυθοπλασία που εκείνος επέλεξε.
Είναι όμως γεγονός ότι κάποιες λέξεις πονάνε περισσότερο ακόμα κι από σφαίρες, όταν αυτές απομονώνονται από το γενικότερο πλέγμα της μυθιστορηματικής πλοκής και του ιστορικού 'γέγονε'. Αυτό αποκόμισα από την παρέμβαση κάποιου ανώνυμου ροδίτη στρατιώτη της ΕΛΔΥΚ που σώθηκε από τον πόλεμο του '74 και βρισκόταν χθες στην παρουσίαση του βιβλίου. Ήταν εξαιρετικά συγκινητική η απλότητα με την οποία εξέφρασε την πικρία του διαβάζοντας απομονωμένα χωρία του μυθιστορήματος (όπως και εξαιρετικά ενοχλητικά τα σχεδόν.. απαξιωτικά βλέμματα προς αυτόν από κάποιους παρευρισκόμενους, που μπορεί μεν να είχαν διαβάσει το βιβλίο μέχρι και την τελευταία του λέξη, αλλά είμαι σίγουρος ότι δεν έχουν νιώσει τί σημαίνει να σε πυροβολούν με σκοπό να σε στείλουν στον τάφο μια ώρα αρχίτερα).
Εύστοχη και τίμια ήταν επίσης η παρέμβαση του κ. Γιώργου Συμεωνίδη, Αντιπροέδρου της Ομοσπονδίας Κυπριακών Οργανώσεων Ελλάδος ο οποίος χρόνια τώρα μένει μόνιμα στη Ρόδο, όταν εξἐφρασε την ένστασή του σε ό,τι αφορά τις αναφορές του βιβλίου περί συστηματικής χρήσης ναρκωτικών ουσιών στις τάξεις της ΕΛΔΥΚ, τονίζοντας -τόσο στην παρέμβασή του όσο και στην εμπεριστατωμένη εισαγωγή του και εθνοτικά αμερόληπτη παράθεση των ιστορικών γεγονότων που προϋφαιναν την κυπριακή τραγωδία- ότι η ΕΛΔΥΚ έγραψε ηρωικές σελίδες στην Μεγαλόνησο.
Και ναι, είναι πια καιρός να αποδoθούν τα του Καίσαρος τω Καίσαρι, διαφορετικά με τόσα κρυμμένα σκουπίδια κάτω απ'το χαλί μονίμως θα σκοντάφτουμε και θα πέφτουμε όλοι μας κάτω, και πάντα με τα μούτρα στο πάτωμα.
Με ικανοποίησε η δήλωση του κ. Βασίλη Γκουρογιάννη, απαντώντας στον ανώνυμο, μεσόκοπο πια στρατιώτη, ότι στην νέα έκδοση του βιβλίου θα έχουν απαλειφθεί τα χωρία που δίνουν το δικαίωμα στον αναγνώστη να παρανοήσει περί της ποιότητας των ανθρώπων που σκοτώθηκαν, σώθηκαν ή αγνοούνται.
Κράτησα μάλιστα τη δήλωσή του ότι δεν έχει πρόθεση 'να μην πάρει πίσω' κάτι που έχει γραφεί, πλην όμως αποδεικνύεται εκ των υστέρων ανακριβές. Αυτήν την προσέγγιση του συγγραφέα προς το έργο του την θεωρώ τίμια, ευθεία και χρήσιμη ιστορικά, τη στιγμή μάλιστα που τα επίσημα χείλη διατηρούνται ερμητικά κλειστά, προδίδοντας ενοχή, τύψεις, αμηχανία ή και όλα αυτά μαζί.
Με ικανοποίησε η ωριμότητα των περευρισκομένων, οι οποίοι, διαφωνούντες και μη, κράτησαν σε πολιτισμένο επίπεδο την εκδήλωση. Η Λέσχη Ανάγνωσης Ρόδου έδωσε χθες πολύ δύσκολες εξετάσεις και πήρε 10 με άριστα το 10. Τόσο για την επιλογή του βιβλίου, την επιλογή των ομιλητών, του χώρου αλλά και για την ευγενική και ευαίσθητη αντιμετώπιση των διοργανωτών τόσο προς τον καλεσμένο συγγραφέα όσο και προς τους διαφωνούντες -οι οποίοι και εκείνοι παίρνουν 10 στα 10 για την αξιοπρεπή και πολιτισμένη έκθεση των παρατηρήσεών τους-.
από αριστερά: Βασίλης Γκουρογιάννης και τα μέλη της Λέσχης Ανάγνωσης Ρόδου,
Μανώλης Σοφός και Νικολέτα Νιώτη
από αριστερά: Βασίλης Γκουρογιάννης, Μανώλης Σοφός και Γιώργος Συμεωνίδης
Μετά το τέλος της παρουσίασης είχα την τύχη να γνωρίσω και τον κ. Γκουρογιάννη, τον οποίον μετά από ολιγόλεπτη συνομιλία μαζί του, διαισθητικά κατάλαβα ότι δεν έχω να κάνω με έναν άνθρωπο κακών προθέσεων.
Έχω μάλιστα την αίσθηση ότι η έλλειψη κακών προθέσεων είναι ο κοινός συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε αυτόν και την κα. Κουρούπη. Ανάμεσα στον ευαισθητοποιημένο έλληνα πολίτη που βάζει τον εαυτό του στη δύσκολη διαδικασία να υποκαταστήσει το 'ιστορικό κενό' που τεχνηέντως επέβαλε το πολιτικό σύστημα των τελευταίων δεκαετιών στην Ελλάδα και στην Κύπρο και -αντίστοιχα- ανάμεσα στονπενθούντα έλληνα πολίτη, που ο συγγενής του έγινε θυσία υπακούοντας σε διαταγές που εκπορεύονταν από δεδομένο πολιτικό σύστημα, το οποίο όμως -για τους δικούς του πάντα λόγους- στη συνέχεια δεν μνημονεύει το χαμό του, δεν τιμά, δεν νοιάζεται, δεν εκτίμησε και δείχνει να μην έχει καταλάβει ότι ήρωες δεν υπάρχουν μόνο στις νίκες.
Δεν είναι λίγα όσα ακούμε συχνά πυκνά, και μάλιστα από επίσημα χείλη, ότι ώσπου να έρθει η πολυπόθητη ανάκαμψη της οικονομίας μας, έχουν να δουν τα μάτια μας πράματα και θάματα. Ήδη μάλιστα, οι δείκτες της ανεργίας αρχίζουν να καλπάζουν προς τα πάνω με τρελλούς ρυθμούς. Μπορεί ακόμα εμείς να μην το βλέπουμε στην καθημερινότητά μας τόσο έντονα όσο στον μη-τουριστικό βορρά και στην πρωτεύουσα, αλλά οι μέρες που τα ξενοδοχεία και τα τουριστικά μαγαζιά θα κλείσουν δεν αργούν. Και τότε θα'ρθει κι η δική μας σειρά να δούμε κι εμείς κατάμουτρα τι εστί βερύκοκο.
Και όμως, όσο θυμάμαι τον εαυτό μου πώς έβλεπα την κατάσταση τον Μάιο που μάς πέρασε, ομολογώ ότι τελικά, για κάποιον ανεξήγητο λόγο, τώρα είμαι πιο αισιόδοξος από τότε. Πες το καλοκαίρι, πες ότι η δουλειά μού δίνει την ψευδαίσθηση ότι "και αυτό θα περάσει, φτάνει να μην καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια", κάτι μού λέει ότι τελικά το ελληνικό δαιμόνιο, όπως και να'χει, ό,τι και να μάς συμβεί, αυτό θα βρει τη λύση. Και όταν πια όλα θα έχουν πάρει το σωστό δρόμο, θα καθόμαστε γύρω απ'το τζάκι τις κρύες νύχτες του χειμώνα και θα λέμε στα εγγόνια μας : "Τι να μάς πείτε κι εσείς μωρέ;; Εμείς, τόοοοοοοτε, που περάσαμε τη Μεγάαααααλη Κρίιιιιση...."
Σήμερα ξυπνώντας, είχα την τρελλή φαντασίωση ότι ήμουν ήδη 20 χρόνια γεροντότερος, πλην όμως 20 χρόνια σοφότερος και προφανώς 20 φορές φτωχότερος από σήμερα. Και όμως, μιλούσα την ίδια γλώσσα, βρισκόμουν στο ίδιο νησί, είχα την ίδια υπηκοότητα, θυμόμουν πώς με λένε, ποιό είναι το DNA μου, και -πάνω απ'όλα- συνέχιζα να είμαι ένας μπλόγκερ, προσπαθώντας να γράψω μια ανάρτηση για το πώς τελικά περάσαμε αυτό που περνάμε σήμερα.
Νομίζω ότι θα είχα ξεχάσει την περιρρέουσα αβεβαιότητα, την αγανάκτηση για το πολιτικό σύστημα που οδήγησε τη χώρα σε αυτό το αδιέξοδο, τη σταδιακή αλλαγή της συμπεριφοράς των ανθρώπων προς το χειρότερο, τις πολλές ληστείες που θα συνέβαιναν μες στο κέντρο της πόλης χωρίς να αποτελούν πια 'είδηση', τις όλο και πιο συνήθεις αυτοκτονίες ανθρώπων που βίωναν την οικονομική απόγνωση. Είμαι σίγουρος ότι όλα αυτά θα τα'χα σβήσει, χάρη στους έμφυτους μηχανισμούς ψυχικής άμυνας που ενεργοποιούνται ενστικτωδώς όταν τα βρίσκουμε σκούρα. Και ίσως τότε να θυμόμουνα ότι εν μέσω κρίσης, κάποια παλιά ξεχασμένα επαγγέλματα αναβίωναν, για να γεμίσουν κάποιες άδειες γωνίες πολλών μικρών πορτοφολιών.
Αλήθεια, πόσα επαγγέλματα απλώς....εξαφανίστηκαν
μέσα σε μια νύχτα;
Θα γελάσετε, αλλά το πρώτο επάγγελμα που μεσουρανούσε κατά το παρελθόν, που είχε ευρύτατη αναγνωρισιμότητα σε όλο το ελληνικό κοινωνικό φάσμα επί δεκαετίες, αλλά κυριολεκτικά από τη μια στιγμή στην άλλη έγινε... μια γλυκιά ανάμνηση παλιά-κίτρινο γράμμα στο συρτάρι, είναι (ήταν) το τίμιο επάγγελμα της Τηλεπαρουσιάστριας!
ντοῦ γιοῦ ρημέμπερ Νάκυ Ἀγάθου;
Δεν ξέρω ποιός τηλεφωστήρας διέγραψε μονοκονδυλιά ένα τόσο κοινωνικά χρήσιμο επάγγελμα και έσβησε άπαξ δια παντός τον στόχο τόσων και τόσων νέων κοριτσιών να γίνουν εξώφυλλα στα περιοδικά, αντικείμενο καθημερινού σχολιασμού, αντικείμενο του πόθου πολλών αρσενικών αλλά και πρότυπα συμπεριφοράς και ντυσίματος άλλων τόσων γυναικών.
Και αν αναλογισθούμε πόσοι τηλεοπτικοί σταθμοί υπάρχουν σήμερα και τι πλήθος 'κενών θέσεων εργασίας' θα ανακύψει στην κυριολεξία από το πουθενά, μιλάμε για εργατικό δυναμικό που θα μπορούσε να θρέψει πολλές οικογένειες.
Συν τοις άλλοις, επειδή ακριβώς οι ώρες εκπομπής έχουν αυξηθεί, μοιραίως αυξήθηκαν και τα προγράμματα σε σχέση με το παρελθόν, επομένως και οι βάρδιες της τηλεπαρουσίασης. Άρα, πόσες part-time τηλεπαρουσιάστριες θα περιμένουν στην ουρά;
Κι όσο για την εξοικείωση της μέσης ελληνίδας του 2010 μπροστά στο φακό, ούτε σύγκριση με το παρελθόν!
Μια γύρα στις φωτογραφίες στο Facebook καταρρίπτει κάθε αμφιβολία!
Όπως ακριβώς η φτώχεια θέλει καλοπέραση, έτσι και η κρίση απαιτεί εφευρετικότητα.
Μερικές λύσεις είναι μπροστά στα μάτια μας.
Μάλλον, οι λύσεις ήταν μπροστά στα μάτια μας δεκαετίες πριν.
Εμείς όμως καταφέραμε και αλλάξαμε βιαστικά το κανάλι..
Μήπως τελικά ένα φλας-μπακ θα μάς έκανε λίγο πιο σοφούς;
μη σού πω ότι ξέχασες τους εισπράκτορες στα λεωφορεία,
τους εξαφανισμένους γαλατάδες,
τους κατ'οίκον παγοπώλεις, εφημεριδοπώλεις ... ἄαααχχχ γερνᾶς!
.. και για να σάς το κάνω πιο λιανά "Κουστουρίτσα, ούστ!".
Εν μία νυκτί, ένα μονόκλινο δωμάτιο σε πεντάστερο ξενοδοχείο της Αττάλειας, της 'πρωτεύουσας' της 'Τουρκικής Ριβιέρας' , όπως την πλασάρουν οι διεθνείς τουριστικοί πράκτορες, άδειασε.
Και ήταν αυτό που φιλοξενούσε τον γνωστό πολυβραβευμένο σκηνοθέτη Εμίρ Κουστουρίτσα, ο οποίος συμμετείχε αλλά τελικά αναγκάστηκε κακήν κακώς να παραιτηθεί των καθηκόντων του ως μέλος της κριτικής επιτροπής του διεθνούς φεστιβάλ κινηματογράφου που διοργανώνεται εκεί κάθε χρόνο, τέτοια εποχή.
Ο λόγος;
Μα η άρνησή του κατά το παρελθόν να ρίξει μονόπλευρα και αποκλειστικά τις ευθύνες στους σερβοβόσνιους συμπατριώτες του για τις ακρότητες που συνέβησαν στη Βοσνία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου της Γιουγκοσλαβίας.
Εμίρ διαρριγνύων ιμάτια
Και τι σχέση θα μπορούσε να έχει η 7η Τέχνη, η ικανότητα του πολυβραβευμένου σκηνοθέτη να αποτελεί μέλος κριτικής επιτροπής ενός (έστω μέτριου) φεστιβάλ και τα γεγονότα που συντάραξαν την Υφήλιο την περασμένη δεκαετία στην καρδιά των Βαλκανίων; Για το νεοϊσλαμιστικό καθεστώς του ΑΚΡ φαίνεται πως έχει και παραέχει.-δεδομένης της αυτόκλητης τουρκικής 'νεο-οθωμανικής συμπαράστασης' προς τους βόσνιους μουσουλμάνους, που φυσικά εκδηλώνεται κατόπιν εορτής-.
Αλλιώς δεν εξηγείται η έντονη αντίδραση του Τούρκου Υπουργού Πολιτισμού(!), οι δηλώσεις του οποίου κατά του 'φασίστα σέρβου' Κουστουρίτσα και των 'προδοτών' διοργανωτών του φεστιβάλ, κίνησαν κατά τρόπο θεαματικό τον τοπικό μηχανισμό του κυβερνώντος κόμματος (το οποίο σημειωτέον έχασε παταγωδώς στην επαρχία της Αττάλειας κατά το πρόσφατο δημοψήφισμα) σε τέτοιο βαθμό που τελικά κρίθηκε απαραίτητη η ..φύλαξη του εν λόγω σκηνοθέτη από μια τριανταριά αστυνομικούς!!
Και όλα αυτά συνέβαιναν ενώ ο Δήμαρχος της Αττάλειας, που υποστηρίζεται από το κεμαλικό αντιπολιτευόμενο CHP δεν ήξερε πώς να κρύψει την ντροπή του, ξεπροβοδίζοντας αμήχανα τον Εμίρ Κουστουρίτσα στο αεροδρόμιο (πάντοτε με συνοδεία αστυνομικών), ανήμπορος να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα...
και...ιδού η έξοδος!
Έτσι λοιπόν, σε πλήρη συμφωνία με τα αποτελέσματα του τελευταίου δημοψηφίσματος που έδωσε ώθηση στις επιλογές του καθεστώτος, η νεοϊσλαμιστική Τουρκία των ημερών μας έδειξε το πραγματικό της πρόσωπο. Ένα πρόσωπο καλυμμένο, χωρίς φτιασίδια και ευρωπαϊζον μακιγιάζ. Ένα πρόσωπο που ουδεμία σχέση έχει με το προσωπείο που επιδιώκει να παρουσιασθεί σε γνωστό σήριαλ, που παρακολουθούν αποχαυνωμένοι οι Έλληνες τηλεθεατές, και μάλιστα στη ζώνη prime time..
Η έλλειψη ανεκτικότητας σε κάθε τι που τυγχάνει να μην συμφωνεί με τις ιδεολογικές επιλογές της επίσημης εξωτερικής πολιτικής της γείτονος εκδηλώθηκε σε όλο της το μεγαλείο, αποκαλύπτοντας για άλλη μια φορά πόσο λάθος κάνουν οι απανταχού αφελείς, που θεωρούν ότι η σημερινή Τουρκία του ΑΚΡ μοιάζει έστω και σε κάτι που θα τής προσέδιδε το προσωνύμιο "δημοκρατική","ευρωπαϊκή" ή "σύγχρονη".. Άλλωστε, η Σεχραζάντ και ο Ονούρ ζουν μόνο στα παραμύθια και πουθενά αλλού.. Ούτε καν εν μέσω τηλεοπτικών διαφημίσων..
"Χίλιες και Μιά Νύχτες" (οι υπότιτλοι...σερβικοί)
Αργά αργά και σταθερά η ιρανοποίηση της γειτονικής μας χώρας γίνεται γεγονός. Και όπως πάντοτε συμβαίνει σε ολοκληρωτικά καθεστώτα -ακόμα και σε αυτά που κρύβονται πίσω από επιφανειακές δημοκρατικές διαδικασίες- πρώτο εύκολο θύμα είναι η τέχνη και ο πολιτισμός.
...αν βέβαια λέω σωστά το χρώμα, γιατί είναι αλήθεια πως εμείς τα αρσενικά δεν πολυσκαμπάζουμε από χρώματα. Καθόλου τυχαία η επιλογή του χρώματος από την κίνηση πολιτών"Ρόδος για τη Ζωή", που διοργάνωσε αυτήν την - άνευ προηγουμένου για τα τοπικά χρονικά -ενημερωτική εκστρατεία κατά του καρκίνου. Βλέπετε, τα απλά χρώματα, όπως το μπλε, το κόκκινο, το πράσινο κ.λ.π. τα καβάτζωσαν οι πολιτικοί μας προ πολλού..
Εδώ και έναν ολόκληρο μήνα η κίνηση πολιτών "Ρόδος για τη Ζωή" έθεσε μοναδικό της σκοπό να ευαισθητοποιήσει το τοπικό κοινό για την πρόληψη κατά του καρκίνου με μουσικές εκδηλώσεις, με ομιλίες στα σχολεία και με άλλα δρώμενα στους δρόμους και στις πλατείες της πόλης, με τη συμμετοχή γιατρών, καλλιτεχνών, κοινοφελών φορέων αλλά και πολιτών, που είτε προσέφεραν εθελοντικά τον ελεύθερο χρόνο τους είτε αντιμετώπισαν ή αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους αυτόν τον ιδιότυπα άνισο αγώνα ζωής . Έναν αγώνα που φέρνει τον θνητό αντιμέτωπο με την ίδια του τη μοίρα, τα γονίδιά του, το σώμα του, τη φύση του. Ευτυχώς τελευταία η επιστήμη δικαιώνει όλο και πιο συχνά αυτόν τον αγώνα ενώ άλλες φορές πάλι ο καρκίνος χτυπά την πόρτα και παίρνει μαζί του και μακρυά αγαπημένους μας ανθρώπους.
Το αποκορύφωμα της ενημερωτικής αυτής πρωτοβουλίας, αρωγός της οποίας υπήρξε η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία, πραγματοποιήθηκε σήμερα, 10 Οκτωβρίου 2010, στο κέντρο της πόλης, με πλήθος κόσμου ντυμένου στα φούξια, στην Πλατεία Ελευθερίας μπροστά στο Δημαρχείο, για μία συμβολική πορεία-περίπατο στην νέα και στην Παλιά Πόλη της Ρόδου, συμβολίζοντας έτσι τη μάχη των θνητών έναντι αυτής της κακιάς αρρώστιας, για την οποία ακόμα δεν έχει βρεθεί τρόπος να αντιμετωπισθεί σε όλες της τις μορφές.
Τέτοιο πράγμα δεν θυμάμαι να έχει ξαναγίνει.
Και πολύ χαίρομαι που για ακόμα μια φορά οι Ροδίτες ξεβολεύθηκαν από τους καναπέδες τους και βγήκαν έξω για κάτι που ενώνει , για κάτι που δεν διχάζει, δεν κατηγοριοποιεί, δεν χωρίζει τους ανθρώπους.
Άλλωστε, ποιός δεν αγαπά τη Ζωή;
Πλατεία Ελευθερίας - Ρόδος 10.10.2010
Το να βγεις στο δρόμο και να τρέξεις ομαδικά για κάποιο κοινώς παραδεδεγμένο 'καλό', όπως είναι η μάχη κατά του καρκίνου, είναι αλήθεια πως μάς ήρθε από το εξωτερικό. Δεν είναι τυχαίο ότι τέτοιου είδους εκδηλώσεις έχουν καθιερωθεί στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης και στην Αμερική, όπου οι άνθρωποι -είτε λόγω ιδιοσυγκρασίας είτε λόγω καιρού- δεν βγαίνουν εύκολα από το σπίτι τους, δίνοντας την εσφαλμένη εντύπωση ότι είναι ατομιστές και αδιάφοροι μπροστά στα γεγονότα και στις καταστάσεις. Γι' αυτό και τέτοιες μαζικές εκδηλώσεις στο εξωτερικό γίνονται 'θέμα', επειδή ακριβώς δεν γίνονται κάθε μέρα. Το να βγεις έξω και να δηλώσεις με την παρουσία σου ότι 'συμφωνείς' σε κάτι μαζί με άγνωστους τρίτους για τον βορειοευρωπαίο είναι μία μορφή υπέρβασης.
Αντίθετα σ' εμάς, στον ευρωπαϊκό νότο και ειδικότερα στις μικρές ελληνικές κοινωνίες, είναι σύνηθες να 'πεις τον πόνο σου' στον γείτονα, να βγεις έξω και να μοιραστείς χαρές και λύπες, να δηλώσεις δημόσια τη στάση σου απέναντι σε οποιοδήποτε θέμα. Δεν είναι άλλωστε κρυφό ότι στις μικρές πόλεις, τέτοιου είδους μαζικές εκδηλώσεις (που δεν σχετίζονται με κόμματα, εκλογές και άλλα τέτοια δεινά) δεν έβρισκαν ανταπόκριση.
Μιλώντας με τους διοργανωτές πολλές εβδομάδες πριν τη σημερινή φούξια διαδρομή, προβληματιζόμουν εάν το ροδιακό κοινό θα ήταν ώριμο να παρασυρθεί σε κάτι που έως τώρα φαινόταν πως ήταν έξω από τα δικά του δεδομένα.
Και τι καλά που διαψεύσθηκα!
μερικοί από τους πολλούς εθελοντές
Εύχομαι η κίνηση πολιτών "Ρόδος για τη Ζωή", έχοντας στο τσεπάκι της τη σημερινή πολύχρωμη επιτυχία της, να συνεχίσει τις δράσεις της και στο μέλλον, δοκιμάζοντας το δυναμικό της και σε πολλούς άλλους τομείς που αγγίζουν την κοινωνία μας. Μία κοινωνία που αποδεικνύεται πολύ πιο δεκτική σε νέα πράγματα. Μια κοινωνία που συμμετέχει σε μαζικές δραστηριότητες, οι οποίες κατά το παρελθόν απλώς είτε θα τις διάβαζε αδιάφορα από τις εφημερίδες είτε θα τις έβλεπε στα ολιγόλεπτα τηλεοπτικά ρεπορτάζ με εικόνες από την άλλη άκρη της Γης.
Μάλλον από σήμερα μπορώ να πω με κάποια σιγουριά ότι το φθινόπωρο κάπως σαν να ξεμύτισε. Αν και δεν είναι η αγαπημένη μου εποχή, συνυφασμένη άλλοτε με τη γνωστή μυρωδιά των άθικτων σχολικών βιβλίων, και τώρα με το αναγκαστικό μετακαλοκαιρινό πρωινό ξύπνημα, φέτος αποφάσισα να μην το πάρω κατάκαρδα. Σ'αυτό συμβάλλουν χίλια μύρια γεγονότα -που δεν είναι της παρούσης, εν καιρώ θα τα ξεράσω όλα, πού θα μού πάει..-, ένα από τα οποία είναι και η νέα ομαδική έκθεση των μελών του Συλλόγου Εικαστικών Δωδεκανήσου στο Νεστορίδειο Μέλαθρο, όπου στεγάζεται το Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης της Ρόδου.
Και ενώ όλοι μας αρχίζουμε να καλύπτουμε ό,τι μπορεί να δει ο μάλλον ψυχρός φθινοπωρινός ήλιος, οι τοίχοι του μουσείου ήδη από τα τέλη Σεπτεμβρίου έχουν γεμίσει από... Γύμνια!
"Γύμνια" είναι το γενικό θέμα της ομαδικής αυτής έκθεσης, ένα θέμα πέρα για πέρα εύστοχο και επίκαιρο, μιάς και η γύμνια σε κάθε αρνητική της έκφανση δυστυχώς χαρακτηρίζει πολλές πτυχές της πραγματικότητάς μας τους τελευταίους μήνες. Οι πολλαπλές αναγνώσεις του γυμνού δίνουν ευρύτατες σκυτάλες καλλιτεχνικής επένδυσης της τόσο απλής αλλά και συνάμα τόσο περίπλοκης αυτής έννοιας. Γύμνια του σώματος, της ψυχής, της μνήμης, της συνείδησης, της ύλης, της φύσης, της ηθικής, των αξιών. Γύμνια της ομορφιάς και της ασχήμειας, της αλήθειας και του ψέμματος, της ντροπής και της ειλικρίνειας.
Οι εικαστικοί της πόλης ακόμα μια φορά μάς 'κλείνουν το μάτι' με νόημα, παρουσιάζοντας διακριτικά τους προβληματισμούς τους, θυμίζοντάς μας ότι Ρόδος σημαίνει πολύ περισσότερα πράγματα απ'όσο 'ζωντανό γυμνό' αναδεικνύεται άπλετα στις παραλίες της κάθε καλοκαίρι. Όταν όμως μιλάμε για τέχνη, η έννοια του 'ζωντανού' ενέχει και αυτή πολλαπλές και ποικίλες αναγνώσεις..
Η ομαδική "Γύμνια" των μελών του Συλλόγου Εικαστικών Δωδεκανήσου -μάλιστα στις ταμπέλες των έργων αναγνώρισα πολλούς και αγαπημένους ανθρώπους που δεν ήξερα αυτήν την τόσο αγαπησιάρικη πλευρά της προσωπικότητάς τους!- εκτίθεται ανερυθρίαστα στον ισόγειο εκθεσιακό χώρο του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης της Ρόδου-Νεστορίδειο Μέλαθρο, στην πλατεία Γαβριήλ Χαρίτου.
Η είσοδος είναι ελεύθερη και η διάρκειά της ...αόριστη (!)
"μέχρι να μάς διώξει ο Δήμος", όπως μού είπαν χαρακτηριστικά οι διοργανωτές!
Η "Γύμνια" σάς περιμένει από Τρίτη έως και Σάββατο
από τις 8 το πρωί έως τις 2 το μεσημέρι
και την Παρασκευή, από τις 5 το απόγευμα έως τις 8 το βράδυ.
