Η επομένη μέρα της 29ης Νοεμβρίου 2012

Τα αποτελέσματα της χθεσινής ψηφοφορίας της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ δεν ξάφνιασαν την ισραηλινή κοινή γνώμη. Ακόμα και οι συμπολιτευόμενες ισραηλινές εφημερίδες, παρακολουθώντας τις εκτιμήσεις για την αποδοχή ή μη του αιτήματος της Παλαιστινιακής Αρχής να αναγνωρισθεί ως 'κράτος-παρατηρητής' στον ΟΗΕ, έκαναν λόγο για μια "χαμένη μάχη". Κι ας επρόκειτο για ένα κράτος που την επομένη της ψηφοφορίας θα συνεχίζει να υπάρχει μόνο στα χαρτιά, περιλαμβάνοντας την Δυτική Όχθη και τη Γάζα με τα σύνορα που ίσχυαν πριν τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1967 και έχοντας ως πρωτεύουσά του την Ανατολική Ιερουσαλήμ.

Η συμβολική επιλογή της 29^ης Νοεμβρίου 2012 δεν ήταν τυχαία.

65 χρόνια πριν, στις 29 Νοεμβρίου 1947, σε ανάλογη ψηφοφορία που είχε και αυτή πραγματοποιηθεί στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, εγκρίθηκε η δημιουργία δύο κρατών –ένα εβραϊκό και ένα αραβικό- στην μέχρι τότε ενιαία Παλαιστίνη που τελούσε υπό Βρετανική Εντολή. Εκείνη η 29^η Νοεμβρίου χαράχθηκε έντονα στην συλλογική ισραηλινή συνείδηση. Μια μέρα-σύμβολο για την ύπαρξη του εβραϊκού κράτους, παρά το ότι και εκείνη η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης ήταν εν πολλοίς συμβολική, χωρίς άμεσα πρακτικά αποτελέσματα επί τόπου. Το σίγουρο όμως είναι ότι εκείνη η απόφαση της Γ.Σ. του ΟΗΕ , έθεσε το εβραϊκό αίτημα για εθνική ανεξαρτησία στο κέντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος και άνοιξε το 'πράσινο φως' για την ανεξαρτησία του Ισραήλ που δεν άργησε να έρθει.

Η φετινή 29^η Νοεμβρίου στο Ισραήλ δεν θύμισε σε τίποτα όσες προηγήθηκαν από το 1947 μέχρι σήμερα. Ό,τι συνέβη όμως χθες βράδυ στις πλατείες στη Ραμάλα, στη Βηθλεέμ, στην Χεβρώνα και σε όλες τις παλαιστινιακές πόλεις της Δυτικής Όχθης θύμισε πάρα πολύ ό,τι ακριβώς είχε συμβεί 65 χρόνια πριν στο Τελ Αβίβ, στις εβραϊκές συνοικίες της Ιερουσαλήμ, στη Χάιφα και σε όλους τους τότε μικρούς εβραϊκούς οικισμούς που σήμερα είναι πόλεις που υπάρχουν στον χάρτη.

Όλος ο κόσμος στις παλαιστινιακές πόλεις έζησε χθες μια μέρα γιορτινή, με σημαίες παντού και με πατριωτικά τραγούδια στα μεγάφωνα. Γιγαντοοθόνες είχαν τοποθετηθεί σε όλες τις κεντρικές πλατείες για να παρακολουθήσουν οι παλαιστίνιοι πολίτες τον Πρόεδρο Αμπού Μάζεν να εκφωνεί τον λόγο του στη Νέα Υόρκη και για να διασκεδάσουν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες την άνετη νίκη που του χάρισε αυτή η κίνηση 'Ματ', τόσο κατά του Ισραήλ όσο και κατά των εσωτερικών πολιτικών του αντιπάλων, την Χαμάς και την Ισλαμική Τζιχάντ.

Αλλά, όπως τότε, έτσι και τώρα, την επομένη το πρωί τίποτα δεν άλλαξε ουσιαστικά στην καθημερινότητα των κατοίκων στις πόλεις που ελέγχει η Παλαιστινιακή Αρχή.

Όσον αφορά όμως τους αναπόφευκτους συμβολισμούς και τις δημόσιες εκδηλώσεις ενθουσιασμού – είναι γεγονός ότι αν και μπορεί να είχαν περάσει 65 ολόκληρα χρόνια, η Ιστορία επαναλήφθηκε. Κι αυτοί τη φορά, πανηγύρισαν οι Παλαιστίνιοι.

Από πρακτικής απόψεως, η Παλαιστινιακή Αρχή έχοντας αναγνωρισθεί ως 'κράτος-παρατηρητής' στον ΟΗΕ αποκτά κατ' αρχάς το δικαίωμα να καταστεί μέλος στους 30 Διεθνείς Οργανισμούς του.  Παράλληλα, ως 'κράτος-παρατηρητής' νομιμοποιείται να στραφεί δικαστικά κατά του Ισραήλ ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης με σκοπό να κατηγορηθούν ισραηλινοί αξιωματούχοι για εγκλήματα πολέμου, με αφορμή αφ΄ενός τις ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα και αφ' ετέρου την επέκταση των εβραϊκών οικισμών στη Δυτική Όχθη.

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η πορεία της παλαιστινιακής διπλωματικής αντιπροσωπείας στον ΟΗΕ θα είναι εύκολη, όσο άνετη ήταν η επιτυχία της στη χθεσινή ψηφοφορία. Είναι ακόμα πρόσφατο το προηγούμενο της αμερικανικής άρνησης να χρηματοδοτήσει την UNESCO, ύστερα από την αποδοχή της Παλαιστίνης ως πλήρες μέλος της. Καθ' όλη τη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας, ισραηλινοί αξιωματούχοι και σχολιαστές χαρακτήρισαν την κίνηση του Αμπού Μάζεν ως 'σαφή αθέτηση των συμπεφωνημένων' αναφορικά στη διαδικασία των ειρηνευτικών συνομιλιών και προειδοποιούσαν ότι εάν η Παλαιστινιακή Αρχή στραφεί εναντίον του Ισραήλ στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, η ισραηλινή κυβέρνηση θα πράξει το ίδιο κατηγορώντας τους παλαιστινίους για τις εκτοξεύσεις ρουκετών εναντίον αμάχων στις νότιες περιοχές της χώρας και για τις βομβιστικές επιθέσεις κατά αμάχων μέσα στις ισραηλινές πόλεις. Παράλληλα, σε πρακτικό επίπεδο, δεν αποκλείεται οι ισραηλινές αρχές να δεσμεύσουν κονδύλια που προορίζονται για τα ταμεία των διοικητικών υπηρεσιών της Παλαιστινιακής Αρχής.

Είναι γεγονός ότι κατά την τετραετία που μεσολάβησε από την τελευταία χερσαία ισραηλινή επιχείρηση στη Γάζα τον χειμώνα του 2008 μέχρι σήμερα, μόνο μία μέρα κατάφεραν ισραηλινοί και παλαιστίνιοι να καθήσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όπως όριζαν οι συμφωνίες του Όσλο και ο Οδικός Χάρτης για την Ειρήνη. Όπως πολύ εύστοχα παρατήρησε στο ισραηλινό κρατικό ραδιόφωνο η Γκαβριέλα Σαλέβ, πρώην επικεφαλής της ισραηλινής διπλωματικής αντιπροσωπίας στον ΟΗΕ, ευθύνη γι'αυτήν την στασιμότητα στις ειρηνευτικές συνομιλίες έχουν και οι δύο πλευρές. Στηλίτευσε τις οργισμένες απειλές περί "κατάρρευσης της Παλαιστινιακής Αρχής" που ακούγονται από επίσημα χείλη στα ισραηλινά ΜΜΕ τις τελευταίες μέρες. Από την άλλη πλευρά, ο ιδιαίτερα δηκτικός λόγος του Αμπού Μάζεν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, δεν έδωσε την εντύπωση ενός πολιτικού έτοιμου να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Η λύση της αραβοϊσραηλινής διένεξης δεν βρίσκεται πουθενά αλλού παρά μόνο στις ειρηνευτικές συνομιλίες. Όσο οι διαδικασίες παραμένουν στάσιμες, είναι φυσικό και αναμενόμενο κάθε πλευρά να προβαίνει σε μονομερείς ενέργειες ή παραλείψεις.

Η χθεσινή προσφυγή του Αμπού Μάζεν στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον ενδυνάμωσε διπλωματικά και πολιτικά, του προσδίδει όμως και πρόσθετη ευθύνη ως προς τον επόμενο ελιγμό που θα τον οδηγήσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, προς όφελος του λαού του.

Από την άλλη πλευρά, το Ισραήλ θα χρειαστεί να συνειδητοποιήσει ότι εάν επιθυμεί να πετύχει τις εγγυήσεις ασφαλείας που επιζητά, είναι προτιμότερο να συνομιλεί όχι μόνο από θέση στρατιωτικής περιφερειακής ισχύος αλλά έχοντας παράλληλα κερδίσει και την κατανόηση της διεθνούς κοινότητας.