η Παλαιστινιακή Αρχή και η δική της 29η Νοεμβρίου

Ενώ η Χαμάς δείχνει να απολαμβάνει τις δάφνες της μετά την 8ήμερη στρατιωτική της αναμέτρηση με το Ισραήλ, το αντίπαλο δέος της, η Παλαιστινιακή Αρχή και η ηγεσία του Προέδρου της Αμπού Μάζεν αποφάσισε να περάσει στην αντεπίθεση στον συνεχιζόμενο πόλεμο εντυπώσεων που εδώ και χρόνια διεξάγεται ανάμεσα στον διαιρεμένο πολιτικά παλαιστινιακό λαό. Η εβδομάδα που ήδη διανύουμε χρωματίζεται από μία κίνηση 'Ματ', στην οποία πολλά έχει επενδύσει η φθαρμένη ηγεσία της Ραμάλα. Ο σκοπός της διττός : αφ' ενός να αυξήσει τους σκοπέλους που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Νετανιάχου λίγους μήνες πριν τις ισραηλινές εκλογές της 22ας Ιανουαρίου 2013 και αφ' ετέρου να σώσει το γόητρό της έναντι της Χαμάς, που ολοένα και περισσότερο ανεβαίνει στην εκτίμηση της παλαιστινιακής κοινής γνώμης.

Σε πολύ λίγες μέρες από σήμερα, την Πέμπτη 29 Νοεμβρίου, η Παλαιστινιακή Αρχή αποφάσισε να φέρει σε ψηφοφορία στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το αίτημά της να αναβαθμισθεί η διπλωματική της θέση στους κόλπους του διεθνούς οργανισμού και να της αναγνωρισθεί η ιδιότητα του κράτους-παρατηρητή. 

Η ημερομηνία δεν επελέγη τυχαία. Συμπίπτει με την 29^η Νοεμβρίου 1947, όταν η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ είχε εγκρίνει το σχέδιο για τον διαχωρισμό της Παλαιστίνης – ένα σχέδιο που μπορεί να μην εφαρμόσθηκε ποτέ στην πράξη, πλην όμως η ημερομηνία αυτή αποτελεί ιστορικό ορόσημο για το ισραηλινό κράτος.

Παρά το ότι η ιδιότητα που η Παλαιστινιακή Αρχή επιδιώκει να της αναγνωρισθεί δεν θα έχει κανένα άμεσο πρακτικό αποτέλεσμα στην καθημερινότητα στις πόλεις της Δυτικής Όχθης που ελέγχει, η διπλωματική αυτή πρωτοβουλία της Ραμάλα έχει σκοπό να υπενθυμίσει τόσο στη διεθνή κοινότητα όσο και στον παλαιστινιακό λαό ότι εκείνη είναι η μόνη διεθνώς αναγνωρισμένη διοικητική αρχή του μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους. Παρά το εν πολλοίς συμβολικό αποτέλεσμα που θα έχει μια τέτοια αναγνώριση, η ιδιότητα του παρατηρητή στον ΟΗΕ θα δώσει τη δυνατότητα στον Πρόεδρο Αμπού Μάζεν για περαιτέρω ελιγμούς και πρωτοβουλίες στα διεθνή fora, με σκοπό να μπορέσει μελλοντικά να αναγκάσει το Ισραήλ να επανέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τελική λύση την παλαιστινιακή ανεξαρτησία.

Οι έντονες πιέσεις που άσκησε η αμερικανίδα Υπουργός των Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον την περασμένη εβδομάδα στη Ραμάλα με σκοπό να μην προχωρήσει ο παλαιστίνιος Πρόεδρος σε καμία κίνηση στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ την ερχόμενη Πέμπτη δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα. Η παλαιστινιακή ηγεσία, υπό το κράτος πανικού ύστερα από μία συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που σαφώς θα αύξανε το γόητρο της Χαμάς, δεν είχε κανένα περιθώριο να επιλέξει την συνηθισμένη μετριοπαθή οδό έναντι του Ισραήλ και των ΗΠΑ. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του ισραηλινού Τύπου, στις παραινέσεις επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας να μην προβεί προς το παρόν σε καμμία κίνηση στον ΟΗΕ, ο παλαιστίνιος Πρόεδρος φέρεται να είπε ότι "Εάν ο Νετανιάχου αποφασίσει να τιμωρήσει την Παλαιστινιακή Αρχή μετά την ψηφοφορία στον ΟΗΕ, τότε θα του δώσω τα κλειδιά του Διοικητηρίου της Ραμάλα και θα παραιτηθώ".

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το αίτημα της Παλαιστινιακής Αρχής θα υπερψηφισθεί από την Γενική Συνέλευση της 29^ης Νοεμβρίου. Κατ' αρχάς, από τα 193 συνολικά κράτη-μέλη του Οργανισμού,  ήδη 136 χώρες έχουν ήδη αναγνωρίσει την Παλαιστινιακή Αρχή ως 'κράτος' , με σύνορά του αυτά που ίσχυαν πριν τον αραβοϊσραηλινό Πόλεμο του 1967. Όπως γίνεται γνωστό από τα παλαιστινιακά ΜΜΕ, η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των χωρών θα υπερψηφίσει την πρόταση ή -στην χειρότερη περίπτωση-  μια μερίδα από αυτές θα απέχει.

Οι χώρες-μέλη της ΕΕ δείχνουν να είναι διχασμένες ως προς την γραμμή που θα κρατήσουν. Ο συμπολιτευόμενος ισραηλινός Τύπος κάνει λόγο για 12 έως 15 ευρωπαϊκές χώρες που πρόκειται να ψηφίσουν υπέρ της παλαιστινιακής πρότασης, με βασικό πυρήνα τις μισές από αυτές. Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι οι χώρες-μέλη της ΕΕ που θα ψηφίσουν υπέρ της παλαιστινιακής πρότασης είναι η Μάλτα, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, το Λουξεμβούργο, η Σουηδία, το Βέλγιο και κατά πάσα πιθανότητα και η Γαλλία, ενώ η Βρετανία και η Ιταλία δείχνουν να προσανατολίζονται στην αποχή, χωρίς αυτό να είναι απολύτως βέβαιο. Ερωτηματικό επίσης υπάρχει στο εάν και κατά πόσον η Ισπανία θα ψηφίσει υπέρ των παλαιστινίων, ύστερα μάλιστα από την άνοδο των αυτονομιστικών κομμάτων της Καταλωνίας, ενώ από πλευράς Ελλάδας και Κύπρου, που προεδρεύει στην ΕΕ αυτή την περίοδο, τηρείται σιγή ιχθύος.

Η θετική ψήφος των αραβικών κρατών είναι δεδομένη, ενώ την ίδια στιγμή πιέσεις δέχονται οι μουσουλμανικές χώρες, με χαρακτηριστικότερες τις περιπτώσεις της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και του Καμερούν, που φέρεται να έχουν προειδοποιηθεί παρασκηνιακά ότι εάν δεν συνταχθούν με την παλαιστινιακή γραμμή, τότε θα χάσουν την ιδιότητα του κράτους-παρατηρητή στον Οργανισμό Ισλαμικής Συνδιασκέψεως.

Παράλληλα, η Νότιος Αφρική έχει επιδοθεί σε διπλωματικές επαφές υπέρ της Παλαιστινιακής Αρχής σε χώρες της Αφρικής, μεγάλο τμήμα των οποίων κατά το παρελθόν είχαν κρατήσει κατά καιρούς φιλοϊσραηλινή στάση.

Δεδομένου ότι σύμφωνα με ισραηλινές πηγές  στην αντίπερα όχθη θα σταθούν οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Τσεχία, η Γερμανία και ενδεχομένως η Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, γίνεται σαφές ότι η ψηφοφορία της ερχόμενης Πέμπτης θα αποτελέσει μία καθαρή διπλωματική νίκη της Παλαιστινιακής Αρχής – εκτός εάν την τελευταία στιγμή αποδώσουν τυχόν αμερικανικές πιέσεις και υιοθετηθεί συμβιβαστικό κείμενο, γεγονός το οποίο δεν αποκλείεται να σημάνει και την αρχή του τέλος της πολιτικής καριέρας του σημερινού παλαιστινίου Προέδρου.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν πάντως τα ανάμικτα μηνύματα που ακούγονται από την πολιτική ηγεσία της Χαμάς. Κατ' αρχάς, η Γάζα επίσημα χαιρετίζει την διπλωματική πρωτοβουλία της Παλαιστινιακής Αρχής. Ο κύριος διαπραγματευτής της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός από πλευράς Χαμάς, Χάλεντ Μάσαλ, με δήλωσή του στα αιγυπτιακά ΜΜΕ ευχήθηκε να υπερψηφισθεί η παλαιστινιακή πρόταση.

Δεν έλειψαν όμως και δηλώσεις δελφίνων στο εσωτερικό της Χαμάς, που χαρακτήρισαν την κίνηση του Αμπού Μάζεν – ούτε λίγο, ούτε πολύ- ως προδοτική, θεωρώντας ότι με αυτήν του την πρόταση στην ουσία "ξεπουλούν την Παλαιστίνη, η οποία εκτείνεται από τον ποταμό Ιορδάνη έως τη Μεσόγειο". Δηλώσεις που προοικονομούν περαιτέρω κορύφωση του πολέμου εντυπώσεων ανάμεσα στη Φατάχ και τη Χαμάς την επαύριον της ψηφοφορίας.    

Με δεδομένο ότι το πιθανότερο είναι πως η ψηφοφορία της ερχόμενης Πέμπτης θα φέρει διπλωματικά κέρδη στην Παλαιστινιακή Αρχή, η ισραηλινή διπλωματία προβληματίζεται για την τακτική που θα ακολουθηθεί την επομένη της 29^ης Νοεμβρίου. Σύμφωνα με τον φιλοκυβερνητικό ισραηλινό Τύπο, στο ισραηλινό Υπουργείο Εξωτερικών δεν έχει αποφασισθεί ακόμα ποια γραμμή θα ακολουθηθεί. Από τη μια πλευρά, ο ισραηλινός ΥΠΕΞ Αβίγκντορ Λίμπερμαν στηρίζει σκληρή γραμμή έναντι της Παλαιστινιακής Αρχής, ανακοινώνοντας ότι οι συμφωνίες του Όσλο παύουν να ισχύουν, αποδεχόμενος ακόμα και το ενδεχόμενο της κατάρρευσης τους καθεστώτος Αμπού Μάζεν. Από την άλλη, η θέση του Πρωθυπουργού και μεγάλου αριθμού υπουργών είναι πολύ πιο συγκρατημένη, σύμφωνα με την οποία το Ισραήλ θα πρέπει να περιμένει ποιο θα είναι το επόμενο βήμα που θα επιλέξει η Ραμάλα, και μόνο τότε να αναληφθεί δράση – πιθανότατα μετά τις επικείμενες εκλογές του Ιανουαρίου. Δεν αποκλείεται να επικρατήσει και η ενδιάμεση τάση, που θεωρεί αποτελεσματικότερη την δέσμευση των κονδυλίων που προορίζονται για την Παλαιστινιακή Αρχή – με αποτέλεσμα την διατήρηση της παρούσας ασφυκτικής οικονομικής κατάστασης που αντιμετωπίζει εδώ και πολύ καιρό η παλαιστινιακή διοικητική μηχανή της Δυτικής Όχθης.

Σε γενικές γραμμές πάντως, η παρούσα κυβέρνηση του Ισραήλ δείχνει αρκετά μουδιασμένη, τόσο λόγω της πρόσφατης κατάπαυσης του πυρός όσο και της έναρξης της προεκλογικής περιόδου που δεν αφήνει περιθώρια πολλαπλών ελιγμών. 

Δεν λείπουν και οι εκτιμήσεις των ισραηλινών πολιτικών αναλυτών που συνιστούν ψυχραιμία, υπό τον φόβο ενίσχυσης της Χαμάς στη Δυτική Όχθη και την δημιουργία 'δεύτερου πολεμικού σκηνικού' ανάλογου με αυτό που βιώνει χρόνια τώρα ο νότος της χώρας. 

Το σενάριο μίας επικράτησης της Χαμάς στην Δυτική Όχθη σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να απορρίπτεται. Σε αυτόν ακριβώς τον φόβο στηρίζεται η πλειοψηφία των πραγματιστών ισραηλινών αναλυτών που υποστηρίζουν ότι η διατήρηση μίας μετριοπαθούς Παλαιστινιακής Αρχής υπό την παρούσα διακυβέρνησή της σίγουρα είναι προς το συμφέρον του Ισραήλ, υπενθυμίζοντας χαρακτηριστικά ότι "δεν είναι ευφυές να εξευτελίζεις έναν ήδη αδύναμο αντίπαλο", όσο και αν μια τέτοια προοπτική θα απέφερε πιθανώς μια άνετη νίκη στις ισραηλινές εκλογές του προσεχούς Ιανουαρίου, ικανοποιώντας πρόσκαιρα το λαϊκό αίσθημα..